DEVENİN GÜREŞ OYUNLARI
Güreşe başlarken develer birbirlerinin gücünü sınamak amacıyla yüz yüze yaklaşırlar.
Buna MAKAS denilmektedir.
Makastan güreşen develerden birinin,
yana kayarak ve ayaktan destek alarak ön bacağıyla hasmının boynunu koltuk altına almasına KOL BAĞI,
devenin başı ile rakibinin ön ayaklarına hamle yaparak vurmaya çalışmasına TEK YAPMA denilmektedir.
Devenin hızlı olarak tek yapma davranışı SAVURTMA diye adlandırılır.
Rakibinin ensesine baş ile basıp, boyun altından yüklenerek yürümeye ÇIRPMA,
rakibinin ön ayaklarından birini kendi ayaklarıyla kilitlemek suretiyle çelme takmasına ÇENGEL denilmektedir.
Devenin tekten direk olarak çırpmaya geçmesi de görülebilmektedir.

Güreşen develerin her ikisi yüz yüze ayakta dururken birinin diğerine diz altından attığı çengele DÜZ ÇENGEL,
ayakta yan yana dururken atılan çengele AŞIRTMA ÇENGELİ,
ayakta iken birinin diğerinin ayak bileğini sıkıştırmasına SOMUN ÇENGEL,
her iki devede aynı anda çengel yapıp diz üstü düşmesine MUSAF ÇENGELİ denilmektedir.
Rakibinin başını ön ayaklarla kıstırarak sıkıştırmaya BAĞLAMA ya da KAPAN,
ikisi de diz üstünde iken birinin diğerinin başını döş altına alarak sıkıştırmasına ÇATAL KAPANI,
bağlanan develerden birinin ayağını bağdan kurtarmasına SÖKME denilmektedir.
Deve bağ yaparken boynu ile rakibinin ayağını kaldırması KOL ATMA olarak ifade edilir
ve
üç ayak üstünde kalan deve dengesini sağlamakta güçlük çeker ve bağı sökemez ise devrilerek yenik düşer .
******
Tek:
Develer yan yana geldiklerinde, bir devenin başı ile diğer devenin ayaklarını zorlaması ve düşürmeye ya da kaçırmaya çalışmasına denir. Güreş uzmanlarına göre en etkili oyun tekdir. Eğer bir deve bu oyunu iyi biliyorsa, güreşlerini muhakkak kazanır.

Makas:
Her iki deve karşı karşıya gelerek, başları ve havutlarından destek alarak diğer deveyi iter ve kaçmaya zorlar. Bu arada kendi eksenleri etrafında dönerler. Bu oyun genellikle beraberlik ile biter.

Çengel:
Bir devenin ayağı ile diğer devenin ayağına çelme takması ve onu çömelmeye zorlamasına denir.
Bu oyun ‘düz çengel’ ve ‘bıçak çengel’ olarak ikiye ayrılır.
Bıçak çengel oyunu çok tehlikelidir ve hakemler müdahale edip, develerin ayrılmasını sağlamazlarsa, devenin bacağı kırılabilir. Bu nedenle ‘Çengelci deve’ genellikle sevilmez ve bir deve sahibi, kendi devesinin çengelci bir deve ile eşleşmesini istemez.

Bağ:
İki deve karşı karşıyadır. Bir deve, diğer devenin başını bacakları ile sıkıştırarak, onu çökmeye zorlar.
Bu oyun ‘tam bağ’ veya ‘çatal bağ’ ve ‘yarım bağ’ olarak ikiye ayrılır .

Çırpma:
Bu oyunda bir deve bağ oyununu uygularken, diğer deve başını geri çeker ve boynunu diğer devenin boynunu üzerine koyar.Çatal: Her iki deve de vücudu ile diğerinin başını altına almaya çalışır. Bu oyunu en son uygulayan genellikle güreşi kazanır.

Kol atma:
Bir devenin bacağını diğer devenin boynuna koyarak, onu çökmeye zorlamasına denir.

Kol kaldırma:
Bir deve kol atma oyununu uygularken, diğer devenin onu iterek düşürmesine denir

******

Güreşlerde boylar eskiden ayak, orta, başaltı ve baş şeklinde yapılırken günümüzde ÇATIM olarak ifade edilen devenin tecrübesi,
güreş tekniği gibi özelliklere dikkat edilerek, develerin azalması ve boyutlarının küçülmesine bağlı
AYAK, BAŞALTI ve BAŞ güreşleri yapılmaktadır

Güreş esnasında rakibini bağırtan, yıkan, güreşi bırakıp sahadan kaçmasını sağlayan, havut’un yan tarafında hatap denilen ahşap parçayı toprağa değdiren deve galip sayılmaktadır .
Süresi dolan ya da birbirlerine zarar veren develerin hakem kararı ile urgancılar vasıtasıyla ayrılması sağlanmaktadır.
Süre dolduğunda yenen bulunmazsa beraberlik sağlanmış olur.
Bu tip güreşler seyirci tarafından daha çok beğenilir.
Ayrıca güreşte yenilen develerin küçük görülmemesi,
alaya alınmaması önemli güreş geleneğidir.
Güreş sonucunda kazanan deveye halı ve para ödülü verilir.